کشت محصولات گلخانه ای

سیستم کاشت وداشت وبرداشت
زراعت فرآیند کاشت، داشت و برداشت گیاهانی است که بعد از کاشت دانه، حداکثر تا یک سال محصول می‌دهند. گندم، جو، گوجه فرنگی و هویج از جمله گیاهان زراعی هستند. زراعت در مقابل باغداری است که هدف آن کشت و پرورش درختان است.
به‌طور کلی گیاهان زراعی را می‌توان به صورت‌های مختلفی از جمله بر اساس خصوصیات گیاه‌شناسی و تکاملی، هدف تولید و مورد مصرف، طول عمر گیاه، نیازهای محیطی و شرایط مطلوب رشد، عملیات زراعی و غیره گروه‌بندی نمود. محصولات زراعی به دلیل دارا بودن خصوصیات مختلف و چند هدفی بودن تولید، ممکن است در دو یا چند گروه مختلف قرار گیرند.

معرفی سیستم کشت هیدروپونیک
روش هیدروپونیک در واقع نوعی کشت بدون خاک است.به این روش کشت آبکشت گفته می‌شود چراکه محصول از طریق آب به عمل می‌آید.در کشت آبکشت مصرف آب به صورت چشمگیری کاهش می‌یابدروش کاشت گیاه در هیدروپونیک به این صورت است که در زیر ریشه به جای آن که خاک باشد از آب استفاده شده است
مزایا:
-بدون نیاز به شخم زدن
-کاهش مصرف آب
-به دلیل نبودن خاک و علف‌های هرز عملیات کشاورزی به آسانی صورت می‌گیرد.

سیستم کشت هیدروپونیک
منظور از سیستم هیدروپونیک ، ابزار و تجهیزاتی می باشد که همانند یک بسته هماهنگ جهت رشد گیاهان بصورت هیدروپونیک استفاده می شوند. در حال حاضر شش روش کلی برای سیستم هیدروپونیک وجود دارد :
1-ویکی
2-کشت در آبی
3-جریان و تخلیه
4-سیستم قطره ای
5-تکنیک نوار غذایی(NFT)
6-هواکشت

سیستم ویکی
سیستم ویکی تا حد زیادی ساده­ ترین نوع سیستم هیدروپونیک است. این سیستم، یک سیستم منفعل بوده و هیچ بخش متحرکی وجود ندارد. محلول مواد مغذی به محیط کشت مخزن جوش خورده است. برای سیستم ساده یک برنامه رایگان در دسترس می­باشد .
این سیستم می­تواند انواع مختلفی از محیط کشت را استفاده کند. پرلیت، ورمی­کولیت، مخلوط پروتئین و فیبر نارگیل یکی از محبوب­ترین موارد می باشند. بزرگترین مزیت این سیستم آن است که گیاهان بزرگ رشد کرده و مقادز زیادی آب استفاده می­کنند و مواد مغذی آن­ها تامین می­شود.

سیستم کشت آبی
سیستم کشت آبی ساده ­ترین سیستم کشت هیدروپونیک فعال است. پلتفرم نگهدارنده گیاهان از پلی­استایرن ساخته می­شود و به طور مستقیم در محلول مواد مغذی شناور می­گردد. پمپ هوا به سنگ هوا هدایت شده و از محلول مغذی حباب عبور کرده و اکسیژن به ریشه گیاهان منتقل می­شود. کشت آبی، سیستم انتخابی برای رشد کاهوهای بزرگ بوده و گیاهان به سرعت رشد می­کنند. این نوع سیستم هیدروپونیک بسیار ایده ­آل است. تعداد کمی از گیاهان، نظیر کاهو، در این سیستم به خوبی رشد می­کنند.
بزرگ­ترین مشکل این نوع سیستم آن است که برای گیاهان بزرگ و کشت طولانی مدت کاربرد ندارد.

سیستم جریان و تخلیه(اِب و فلو)
سیستم اِب و فلو به طور موقت با محلول مواد مغذی کار می­کند و سپس به مخزن برگردانده می­شود. این عمل معمولا با یک پمپ غوطه ­ور که به تایمر متصل است صورت می گیرد.
هنگامی که تایمر پمپ در محلول مواد مغذی روشن می­شود، محلول به داخل سینی پمپاژ می­گردد. هنگامی که تایمر پمپ را خاموش می­کند، محلول مواد مغذی به مخزن منتقل می شود. تایمر چندین بار در روز تنظیم می­شود که بسته به اندازه و نوع گیاه، حرارت، رطوبت و نوع محیط کشت مورد استفاده دارد.
اِب و فلو یک سیستم همه کار می­باشد که می­تواند با انواع مختلف محیط­های رشد استفاده شود. کل سینی رشد را می­توان با گروث راک، شن و ماسه و یا راکوول پر کرد.

سیستم قطره ای
سیستم­های قطره ­ای رایج­ترین نوع سیستم هیدروپونیک می­باشد که به طور گسترده در جهان مورد استفاده قرار گرفته است. فعالیت آن ساده بوده و تایمر و پمپ شناور آن را کنترل می­کند. تایمر پمپ را روشن می­کند و محلول مواد مغذی با یک قطره چکان کوچک بر پایه هر گیاه تخلیه می­شود. در سیستم بازیابی قطره، محلول اضافی مواد مغذی برای استفاده مجدد جمع­ آوری می­شود. سیستم عدم بازیابی، نیاز به یک تایمر دقیق دارد تا چرخه­ های آبیاری را بتوان تنظیم کرد تا از دریافت مواد مغذی کافی توسط گیاهان اطمینان حاصل شود. در این سیستم، جریان آب به حداقل می رسد.

سیستم نوار غذایی(NFT)
این نوع سیستم هیدروپونیک، سیستمی است که اکثر مردم در مورد هیدروپونیک فکر می­کنند. سیستم­های N.F.T.  یک جریان ثابت از مواد مغذی می­باشد که هیچ تایمری برای پمپ شناور مورد نیاز نیست. محلول مواد مغذی به سینی رشد پمپاژ شده و در ریشه گیاهان جریان می­یابد و سپس به مخزن تخلیه می­شود. معمولا هیچ محیط رشدی به غیر از هوا استفاده نمی­شود که باعث صرفه­ جویی در هزینه جایگزینی محیط کشت می­گردد.

سیستم ایروپونیک(هواکشت)
ایروپونیک یا هواکشت یک روش باغبانی سرپوشیده است که در آن گیاهان در حالی رشد و نمو می‌کنند که ساختار ریشه‌شان در هوا معلق می‌باشد و به وسیله اسپری شدن مداوم آب حاوی مواد محلول معدنی و کودهای شیمیایی تغذیه می‌شوند. خاک در هواکشت مورد استفاده قرار نمی‌گیرد چرا که در حالی که ریشه‌ گیاهان به طور دائمی و یا متناوب در معرض مِه غنی از مواد مغذی قرار دارد همچنان می‌توانند به رشد خود ادامه دهند.
انواع روش های ایروپونیک:
-ایروپونیک کم فشار(LPA)
-ایروپونیک پرفشار(HPA)

ایروپونیک کم فشار(LPA)
در این روش که یکی از شیوه‌های متداول هواکشت می‌باشد، گلخانه‌داران شخصا می‌توانند سیستم  LPAخود را به سادگی و با هزینه‌ای کم طراحی و راه‌اندازی کنند. اکثر این سیستم‌ها، ۲۴ ساعت شبانه‌روز و هفت‌روز هفته، دائما به مرطوب کردن ریشه‌های گیاهان مشغول هستند. به هر حال این روش به اندازه کشت ایروپونیک  فشاربالا که مِهی رقیق با ذرات ریز تولید می‌کند کارایی ندارند.

ایروپونیک پر فشار(HPA)
توسط ناسا توسعه یافته‌ است. ناسا در گزارشی اعلام کرده که این متد کشت، کارآمدترین راه برای پرورش گیاهان درفضا محسوب می‌شود. به‌هرحال مطالعات زیادی مزایای کشت ایروپونیک  HPA را بر روی زمین نیز اثبات کرده‌اند. لازم به ذکر است که همه سیستم‌هایHPA، ایروپونیک هستند اما همه کشت‌های  ایروپونیک، HPA نیستند. سیستم HPA  برای اینکه کارآمد باشد باید با فشاری بالا کار کند. این فشار برای اتمیزه کردن آب و ایجاد قطراتی به اندازه ۵۰ میکرون یا کوچک‌تر به کار می‌رود. گیاهان بیشتر مایل به جذب مواد غذایی محلول در آب هستند. آنچنان که گفته شد سیستم فشار بالا روشی کارآمدتر است. و با وجود نیاز به تجهیزات تخصصی‌تر می‌تواند هزینه‌های موثر را کاهش دهد.